Er stond een vrouw in de tuin

Winnaar Karel van Manderprijs 2021 voor beste kunsthistorische publicatie

Er stond een vrouw in de tuin is één lange, verhalende wandeling door de Nederlandse tuingeschiedenis, waarbij de vrouw als gids is gekozen. Het boek laat zich omgekeerd ook lezen als een levendige geschiedschrijving van de vrouw vanauit het perspectief van de tuin. Hoewel er in het buitenland al publicaties over dit onderwerp verschenen, waren er in het Nederlandse cultuurgebied nog tal van vrouwen wier rol, levensgeschiedenis en werk de moeite waard waren om te onderzoeken. Steeds duidelijker bleek dat de kunsthistorici zich te lang hebben beperkt tot onderzoek naar de tuinontwerper, de opdrachtgever en de gesigneerde plattegrond: een ‘Bermuda-driehoek’ waarin de positie van de vrouw verdween. Maar door het lezen en bestuderen van talloze brieven en dagboeken en door het afnemen van interviews kon er wel een beeld worden gevormd van wat haar rol was en vooral van wat haar bezighield. Zo werd het schrijven van dit boek een zoektocht naar het antwoord op de vraag wat vrouwen op hun specifieke  stukje aarde hebben gezocht en wat zij er tot op de dag van vandaag hebben gevonden. Daarbij was het belangrijk aandacht te besteden aan het steeds veranderende begrip ‘natuur’ en parallel daaraan de opvatting over de ‘vrouwelijke natuur’. Het boek eindigt met de vraag of tuinieren nog past in het moderne leven of dat juist in tijden van stress en crisis het bewerken van een eigen stukje grond uitkomst biedt.

Het onderzoek werd gesteund door onder meer het Prins Bernhard Cultuurfonds, het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het K.P. Boonfonds.